تحلیل و بررسی جایگاه مصلحت در فقه با نگاه به‌بیانیه گام دوم انقلاب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 طلبه المصطفی العالمیه

2 دانشجوی المصطفی العالمیه

چکیده

پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی جایگاه مصلحت در فقه باهدف بررسی پرسش‌های مهم دربارۀ رابطه فقه و مصلحت نگاشته شده است. در این مقاله، پس از توضیح برخی واژگان و طرح موضوع، به پیشینه کاربرد مصلحت در فقه و اصول شیعه و سنّی پرداخته‌شده، سپس مباحث اصلی در سه بخش ادامه یافته است. در بخش اوّل، مصلحت، پایۀ جعل احکام شرع که به‌وسیله شارع مقدّس در نظر گرفته می‌شود، موردبررسی قرارگرفته و در بخش دوم، مصلحت به‌صورت ابزاری که تشخیص و تعیین آن به استنباط حکم کلّی شرعی بینجامد بررسی‌شده است. در همین بخش، به مبحث معروف مصالح مرسله در اصول فقه اهل سنت اشاره‌شده است. در بخش سوم که حساس‌ترین بخش مقاله است، مصلحت به‌صورت پایۀ صدور حکم حکومتی و ابزاری در مدیریت جامعه موردبررسی فشرده قرارگرفته و دغدغۀ اصلی این بخش این است که چگونه می‌توان از این ابزار استفاده کرد و به اصول و مبانی دینی و فقهی هم به ادارۀ جامعه پایبند بود.
 

کلیدواژه‌ها