1
طلبه سطح4، مرکز تخصصی فقه و اصول، حوزه علمیه، قم
2
دکتری حقوق خصوصی، استاد جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
مشکلات اجتماعی ناشی از مهریههای سنگین بر کسی پوشیده نیست. آنچه شایسته بررسی است، راهکارهای فقهی برونرفت از این چالش اجتماعی است. مشهور فقها معتقدند که مهریه، سقفی ندارد و تعیین هرگونه سقفی برای آن، نامشروع است. همچنین بنابر عقیده مشهور، برخلاف نکاح منقطع، در نکاح دائم وضعیت حقوقی مهریه تا حدودی مستقل از وضعیت خود عقد است؛ ازاینرو در فقه امامیه، فروضی پیشبینی شد که فقها حکم به صحت عقد نکاح، اما بطلان مهریه کردهاند که در این صورت، بر حسب شرایط، زوج مکلف به تأدیه مهرالمثل، مهرالسنه یا مهر المسمی خواهد بود. نگارنده با روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی فقهی و حقوقی نکاح، مهریه و آثار آن پرداخته و در صدد ارائه راهکارهای قانونی برای ابطال مهریههای سنگین و تبدیل آنها به مهرالمثل است. این راهکارها که نوعاً مبتنی بر اخلال در موضوع مهریه یا شروط ضمن یا خارج از قراردادند به زوج کمک میکنند تا به واسطه آنها مهر المسمی را باطل سازد و آن را به مهرالمثل تبدیل کند.