یکی از مسائل مهم در عرصة فقه و حقوق که در حقیقت زیربنای تکالیف و حقوق انسان است، مسئلة بلوغ است؛ مسئله‌ای که اگر ادعا کنیم محدود به گسترة قومی و مذهبی خاصی نیست، بلکه با همة تمایزها و تفاوتها در حد جهانی مطرح است، سخنی به گزاف نگفته‌ایم. این مسئله زمانی اهمیت دوچندان می‌یابد که بر اساس نظریة مشهور فقهای شیعه، سن بلوغ در پسر و دختر تفاوتی آشکار دارد و دختران تقریباً با دوسوم سن پسران به بلوغ می‌رسند. این مقاله افزون بر بررسی دیگر نشانه‌های بلوغ چون احتلام، إنبات، تحیض و بارداری، به میزان سن بلوغ دختران نیز از منظر آیات قرآن و روایات پیشوایان معصوم(ع) پرداخته است. نویسنده بر این باور است که سن بلوغ دختران را به رغم برخی جنجالها نمی‌توان فراتر از نُه سال قرار داد، لیکن برای حل مشکل تکلیف و مشقت کیفر و اجرای احکام بر دختران در سنین نُه و یا ده سال، موضوع تمرحل در بلوغ را مطرح می‌کند و به این باور می‌رسد که می‌توان بین مجعولات شرع دربارة دختران تفاوت قائل شد. بدین معنا که محدودة سن نُه سال که کف سن تکلیف است برای نماز، همین سن برای روزه، مشروط به توانایی جسمی، و گرنه سیزده سال برای روزه، در عقود و ایقاعات و به خصوص امور مالی پس از رشد لازم، در امور کیفری از جمله حدود و قصاص مشروط به عقل کافی، و در مورد ازدواج علاوه بر بلوغ و رشد عقلی، رشد جسمانی نیز لازم باشد.
)