تألیف قلوب مفهومی است برگرفته از یک فرع فقهی در بحث اصناف مستحقان زکات در فقه اسلامی که ریشة قرآنی دارد. کار ویژة «تألیف قلوب» دلجویی از برخی مشرکان و یا منافقان و حتی گروههای خاص از مسلمانان است که به منظور جلب همکاری سیاسی آنان با نظام و امت اسلامی و یا دست کم برای جلوگیری از برخی توطئهها و تهدیدات علیه امت و نظام اسلامی و یا جهت دعوتشان به اسلام به کار گرفته میشود.
یکی از راهبردهای اساسی اقتدار سیاسی در اسلام، ایجاد پیوند معنوی مراد و مریدی و الفت بین شهریاران و شهروندان است که منجر به تقویت قدرت نرم و افزایش نفوذ در حوزة دیپلماسی عمومی میگردد. از اینرو، نقش اساسی «تألیف قلوب» در ایجاد و تقویت قدرت نرم نظام اسلامی و توسعة حوزههای نفوذ آن در پهنة «سیاست داخلی» و «سیاست خارجی» در هر عصر و زمان قابل اثبات و اعتماد است که میتوان به عنوان یک الگوی راهبردی اقدام سیاسی ملایم و قدرت نرم به آن نگریست.